Tài liệu sớm nhất đã tìm được do Ban Cổ động tuyên truyền của Đảng ấn hành là tài liệu tuyên truyền ngày Quốc tế đỏ 1/8. Trên cơ sở những tài liệu và sự kiện này, năm 2000, Bộ Chính trị Trung ương Đảng khoá VIII đã quyết định lấy ngày 1/8 hằng năm làm ngày truyền thống của công tác tư tưởng - văn hoá của Đảng. Năm 2007, sau khi Ban Tư tưởng - Văn hoá Trung ương và Ban Khoa giáo Trung ương hợp nhất thành Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Bí thư Trung ương Đảng (khoá X) quyết định lấy ngày 1/8 hằng năm làm Ngày truyền thống công tác Tuyên giáo của Đảng.
Cơ quan tham mưu của Trung ương Đảng về công tác tuyên giáo từng thời kỳ, từng giai đoạn có khác nhau về tên gọi: Ban Cổ động và Tuyên truyền, Bộ Cổ động và Tuyên truyền (giai đoạn 1930-1945); Ban Tuyên truyền và Giáo dục Trung ương (năm 1950); Ban Tuyên huấn Trung ương (năm 1951); Ban Tuyên giáo Trung ương (năm 1959)... và hiện nay là Ban Tuyên giáo Trung ương (năm 2007). Cho dù tên gọi ở mỗi thời kỳ có khác nhau, song về cơ bản, Ban Tuyên giáo Trung ương là cơ quan tham mưu của Ban Chấp hành Trung ương Đảng; trực tiếp và thường xuyên là cơ quan tham mưu của Bộ Chính trị, Ban Bí thư trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, về chủ trương, quan điểm và chính sách của Đảng trong lĩnh vực tuyên truyền, báo chí, xuất bản, văn hoá, văn nghệ, khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo và một số lĩnh vực xã hội; và cũng là cơ quan chuyên môn - nghiệp vụ về các lĩnh vực công tác đó.
Trải qua 85 năm, công tác tuyên giáo đã góp phần quan trọng vào việc hình thành cương lĩnh, đường lối chính trị đúng đắn của Đảng, đề ra những khẩu hiệu hành động đúng lúc và sát hợp với nhiệm vụ chính trị của từng giai đoạn cách mạng, truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối chính trị của Đảng, của Nhà nước thành hành động tự giác của hàng triệu quần chúng, thành cao trào cách mạng, đưa cách mạng Việt Nam giành thắng lợi này đến thắng lợi khác. Công tác tuyên giáo cũng góp phần đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ các thế hệ cán bộ trung kiên, có đức, có tài của Đảng và Nhà nước để từ đội ngũ này mà giáo dục, giác ngộ, tập hợp, tổ chức, cổ vũ, động viên quần chúng tiến hành các hoạt động cách mạng, đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, chống lại sự tấn công của lực lượng thù địch và các phần tử cơ hội chính trị, bảo vệ Đảng, bảo vệ cách mạng.
Là bộ phận hợp thành trong hệ thống ngành Tuyên giáo của Đảng, công tác tuyên giáo Phú Thọ đã có nhiều đóng góp quan trọng vào nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ địa phương. Trước yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, cuối tháng 3/1948 Tỉnh ủy Phú Thọ đã quyết định thành lập Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy - tổ chức tiền thân của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy ngày nay. Khi mới thành lập, Ban Tuyên huấn của tỉnh có 4 cán bộ; đồng chí Quốc Thường (tức Lưu Tư Việt) - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy được phân công làm Trưởng ban. Ở cấp huyện, Ban Tuyên huấn có từ 1 đến 2 cán bộ, ở cấp xã đồng chí chi ủy viên phụ trách công tác đảng vụ trực tiếp làm công tác này.
Qua 67 năm xây dựng và trưởng thành, công tác tuyên giáo của Đảng bộ tỉnh Phú Thọ đã không ngừng trưởng thành về mọi mặt, hệ thống Ban Tuyên giáo từ tỉnh đến cơ sở được kiện toàn. Đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo phát triển cả về số lượng và chất lượng, đa số được đào tạo cơ bản về chuyên môn nghiệp vụ và lý luận chính trị, có bản lĩnh chính trị vững vàng, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ.
Cùng với cả nước, trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp công tác tuyên giáo của Đảng bộ tập trung vào tuyên truyền, vận động nhân dân đoàn kết chống giặc đói, giặc dốt, giặc ngoại xâm; thực hiện đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện của Đảng, từng bước đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đến thắng lợi. Trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược, đội ngũ những người làm công tác tuyên giáo đã bám sát cơ sở, tuyên truyền và khơi dậy chủ nghĩa anh hùng cách mạng của quần chúng nhân dân, từ đó trở thành cao trào cách mạng trong đấu tranh và trong xây dựng. Các phong trào thi đua yêu nước “Mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”, phong trào “Ba đảm đang”, “Ba sẵn sàng”… Với khẩu hiệu “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người, tất cả cho tuyền tuyến, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”. Hàng vạn tấm gương chiến đấu dũng cảm xả thân vì nước, góp phần vào những chiến công hiển hách của dân tộc trong 30 năm kháng chiến, với chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Trong 30 năm tiến hành công cuộc đổi mới, công tác tuyên giáo Đảng bộ tỉnh đã tập trung tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, tạo nên sự chuyển biến mới về nhận thức và hành động của cán bộ đảng viên và nhân các dân tộc trong tỉnh. Đội ngũ cán bộ tuyên giáo, các cơ quan báo, đài, thông tin văn hóa tỉnh đã đẩy mạnh tuyên truyền những chủ trương chính sách của Trung ương, của tỉnh góp phần nâng cao nhận thức cho mỗi cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, khẳng định chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hoạt động của Đảng và cách mạng Việt Nam; hoạt động tuyên giáo thực sự đã góp phần xây dựng niềm tin, tạo nên sức mạnh vật chất và tinh thần cho toàn Đảng bộ và nhân dân các dân tộc trong tỉnh thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, ngành Tuyên giáo Phú Thọ đã làm tốt công tác tham mưu giúp cấp ủy về công tác xây dựng Đảng trên các lĩnh vực chính trị, tư tưởng, tuyên truyền, lý luận chính trị, báo chí, xuất bản, văn hoá, văn nghệ, khoa giáo, biên soạn lịch sử đảng bộ địa phương, việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 03 của Bộ Chính trị “Về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” gắn với việc thực hiện Nghị quyết T.Ư 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”. Chủ động dự báo, phát hiện, đề xuất, giải quyết những vấn đề bức xúc về tư tưởng, kịp thời định hướng dư luận xã hội, đấu tranh chống lại các quan điểm sai trái, lệch lạc tạo sự đồng thuận trong xã hội.
Dự báo tình hình trong những năm tới có thể sẽ còn khó khăn, kinh tế thế giới còn tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, nước ta đã hội nhập sâu vào kinh tế thế giới. Hàng loạt những vấn đề mới, phức tạp đặt ra cần tỉnh táo xử lý trên tất cả các lĩnh vực kinh tế - xã hội, mặt khác, các vấn đề an ninh chính trị, an ninh nội bộ, an ninh tư tưởng sẽ diễn biến phức tạp, các thế lực thù địch trong và ngoài nước sẽ lợi dụng để tăng cường chống phá Ðảng, Nhà nước ta.
Trong bối cảnh đó, để nâng cao chất lượng công tác Tuyên giáo đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong sự nghiệp đổi mới, hội nhập quốc tế, ngành Tuyên giáo Phú Thọ cần tập trung một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
Một là, tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Nâng cao chất lượng học tập, nghiên cứu và xây dựng chương trình hành động đưa nghị quyết của Đảng đảm bảo thiết thực và hiệu quả.
Hai là, thường xuyên gắn công tác tư tưởng với các nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại vừa nhằm theo sát các diễn biến của thực tiễn để kịp thời xử lý các tình huống, vừa phải trở thành một thành tố tích cực tác động trực tiếp đến sự phát triển của các lĩnh vực trên. Thực tiễn đòi hỏi công tác tư tưởng không đơn thuần chỉ là hoạt động tuyên truyền đơn giản, công thức, mà cần phải có mặt trong cả tiến trình sự kiện, hiện tượng, phong trào để công tác tuyên truyền có sức thuyết phục.
Ba là, tăng cường công tác định hướng, quản lý báo chí, nâng chất lượng hoạt động của báo, đài, văn hóa văn nghệ; chú trọng phát hiện, cổ vũ gương người tốt, việc tốt; đấu tranh phê phán những biểu hiện tiêu cực trong xã hội. Đấu tranh phản bác những luận điệu xuyên tạc tình hình đất nước, địa phương; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Bốn là, tăng cường nắm bắt tình hình tư tưởng và tâm trạng trong xã hội, kịp thời phản ánh, tham mưu giải quyết tình hình phát sinh ngay từ cơ sở, bảo đảm ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội không để xảy ra khiếu kiện kéo dài, khiếu kiện tập thể, không có điểm nóng trên địa bàn.
Năm là, tích cực tham mưu có hiệu quả việc "Học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", gắn với thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (Khoá XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, kiến thức và năng lực thực tiễn của cán bộ, đảng viên và Nhân dân, khắc phục những biểu hiện của chủ nghĩa thực dụng, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.
Sáu là, tiếp tục củng cố, kiện toàn hệ thống các cơ quan tuyên giáo từ tỉnh đến cơ sở, tập trung đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ về mọi mặt, xây dựng cho được đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo các cấp có trình độ, năng lực, tâm huyết, trách nhiệm với công tác tư tưởng - văn hoá của Đảng.
Phát huy truyền thống vẻ vang, ngành Tuyên giáo tỉnh tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung và hình thức công tác, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động, đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, góp phần tích cực vào xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, xây dựng tỉnh Phú Thọ ngày càng giàu, đẹp, văn minh./.
Hoàng Việt Anh – Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ