Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Thường trực, các ban HĐND tỉnh đã thực hiện 32 cuộc giám sát chuyên đề trên tất cả các lĩnh vực. Hầu hết các nội dung giám sát đã đi vào trọng tâm, trọng điểm, những vấn đề nổi cộm, liên quan đến một số lĩnh vực nhạy cảm, các dự án quan trọng, các chủ trương, chính sách ảnh hưởng lớn đến đời sống dân sinh, KT - XH của địa phương. Những tồn tại, hạn chế và yếu kém đoàn giám sát đề cập đã được UBND tỉnh, các ngành, địa phương kịp thời khắc phục, sửa chữa; những kiến nghị, đề xuất, đặc biệt là đối với các đề án, quy hoạch và chính sách HĐND tỉnh ban hành cũng được UBND tỉnh, các ngành tiếp thu, nghiên cứu điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện thực tế. Cụ thể: giám sát việc chuyển đổi rừng, đất lâm nghiệp để đầu tư xây dựng các công trình, dự án và các mục đích sử dụng khác trên địa bàn (dừng việc chuyển đổi rừng, tổ chức đánh giá hiệu quả, tác động môi trường, thu hồi nợ đọng và phân bổ tiền thu sử dụng rừng...); giám sát tình hình thực hiện Nghị quyết số 30/2008 của HĐND tỉnh về hỗ trợ kinh phí phát triển cao su tiểu điền (điều chỉnh mức hỗ trợ, đối tượng được hỗ trợ và mở rộng vùng dự án...)…
Có thể nói, hoạt động giám sát luôn được cải tiến, đổi mới và từng bước đi vào nền nếp, chất lượng, hiệu quả không ngừng được nâng lên. Để có được kết quả như vậy, hàng năm Thường trực, các ban HĐND đều xây dựng chương trình giám sát tập trung vào những vấn đề cụ thể, liên quan đến tất cả các lĩnh vực xã hội, cử tri quan tâm. Trước khi xây dựng chương trình, kế hoạch giám sát chuyên đề, chuyên viên giúp việc giúp Thường trực, các ban HĐND tỉnh thu thập đầy đủ thông tin, tài liệu liên quan đến nội dung giám sát; xây dựng đề cương chi tiết, cụ thể tập trung vào các vấn đề trọng tâm, cần đánh giá làm rõ đồng thời yêu cầu đơn vị chịu sự giám sát xây dựng báo cáo theo đề cương đã gửi, đoàn giám sát nghiên cứu các báo cáo, quyết định đơn vị, địa phương cần tiến hành giám sát và đi thực tế. Cuối mỗi đợt giám sát, thường tổ chức một buổi làm việc có sự tham gia của lãnh đạo UBND tỉnh, các ngành liên quan và các đơn vị chịu sự giám sát để cùng phân tích, làm rõ những tồn tại, hạn chế và cùng bàn bạc, thảo luận những giải pháp tháo gỡ khó khăn, khắc phục hạn chế và đề ra các phương án nhằm triển khai thực hiện tốt hơn. Nhìn chung, các kết luận của đoàn giám sát đều được các cơ quan triển khai thực hiện nghiêm túc.
Tuy nhiên, một số cuộc giám sát của các ban HĐND còn chậm đổi mới về phương thức, thông tin chưa đầy đủ, thiếu kịp thời dẫn đến hiệu quả, chất lượng chưa cao. Khi xây dựng đề cương giám sát, một số nội dung trong kế hoạch giám sát còn chung chung, chưa tập trung vào những vấn đề trọng tâm, trọng điểm cần làm rõ để đưa ra giải pháp xử lý, khắc phục. Việc thực hiện các kết luận, kiến nghị qua giám sát đôi lúc còn mang tính đối phó, hình thức. Việc kiểm tra, đôn đốc thực hiện các kiến nghị sau giám sát và tổ chức giám sát tình hình thực hiện các kết luận, kiến nghị qua giám sát chưa được thường xuyên. Nguyên nhân do số lượng đại biểu chuyên trách còn ít. Hoạt động của HĐND trên diện rộng, nội dung giám sát phong phú và đa dạng, một số nội dung có tính chuyên sâu về một ngành, lĩnh vực cụ thể. Trong khi đó, mỗi đại biểu HĐND chỉ thiên về một ngành, lĩnh vực nhất định, việc nắm bắt, cập nhật thông tin để thực hiện vai trò của đại biểu trong hoạt động giám sát còn nhiều hạn chế. Vẫn còn tâm lý nể nang, ngại va chạm, dĩ hòa vi quý trong quá trình giám sát.
Từ thực tiễn hoạt động, xin có một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động giám sát chuyên đề của HĐND:
Một là: Đề nghị QH sớm hoàn thiện, cụ thể hóa hệ thống pháp luật về hoạt động giám sát của HĐND. Đây là một trong những yếu tố quyết định nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của HĐND. Các quy định của pháp luật về giám sát là cơ sở pháp lý để HĐND thực hiện đúng chức năng, quyền hạn của cơ quan dân cử.
Hai là: Kiện toàn tổ chức bộ máy hoạt động của HĐND theo hướng quan tâm đến chất lượng, số lượng đại biểu HĐND, nhất là tăng số lượng đại biểu chuyên trách và đội ngũ chuyên viên giúp việc đủ mạnh, năng động, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn.
Ba là: Cần xác định rõ nội dung giám sát, có đủ thông tin và thứ tự ưu tiên các đợt giám sát. Việc xác định nội dung giám sát là cơ sở quan trọng để giám sát đúng trọng tâm, làm rõ vấn đề khi tiến hành giám sát. Việc thu thập thông tin và nắm chắc các quy định của pháp luật để xây dựng kế hoạch và tiến hành giám sát là yếu tố quyết định chất lượng của giám sát, bảo đảm giám sát sát thực tế, đánh giá đầy đủ, đúng trọng tâm vấn đề giám sát, xác định rõ nguyên nhân. Muốn vậy, đại biểu phải nắm bắt được thông tin từ nhiều phía để phân tích, đánh giá và đối chiếu với các quy định trước khi kết luận cũng như kiến nghị, đề xuất cho phù hợp với điều kiện thực tế và các quy định hiện hành. Việc xác định thứ tự ưu tiên trong hoạt động giám sát cũng không kém phần quan trọng. Cần lựa chọn, xác định được thứ tự ưu tiên từng vấn đề, thời gian thích hợp và mời đúng thành phần tham gia để tổ chức giám sát có hiệu quả nhất.
Bốn là: Khi thực hiện quyền giám sát của HĐND phải bảo đảm nguyên tắc công khai, khách quan, đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục theo quy định và không làm cản trở hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát. Ngoài ra, cần phối hợp chặt chẽ giữa đại biểu dân cử, Thường trực, các ban HĐND, UBND và cơ quan quản lý nhà nước, có như vậy giám sát mới sâu sát, cụ thể, nhiều vấn đề sẽ được phân tích làm rõ tại các buổi làm việc; đồng thời những kiến nghị, đề xuất giải pháp sát với thực tế, hợp lý, khả thi và có tính thuyết phục cao.
Năm là: Làm tốt công tác theo dõi việc thực hiện các kiến nghị qua giám sát. Hiệu quả, hiệu lực của hoạt động giám sát là kết quả của việc thực hiện nghiêm túc các kiến nghị sau giám sát của UBND và các cơ quan chức năng. Việc đôn đốc, theo dõi thực hiện kiến nghị sau giám sát nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập trong quá trình triển khai thực hiện các nghị quyết của HĐND và việc chấp hành các quy định của pháp luật, xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát.