Nhiệm kỳ 2011 - 2016, HĐND tỉnh khóa XVII đã ban hành Nghị quyết số 14/2011/NQ-HĐND ngày 18 tháng 8 năm 2011 về quy hoạch phát triển giao thông vận tải tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2011 - 2020 và điều chỉnh quy hoạch tại Nghị quyết số 17/2020/NQ-HĐND ngày 09 tháng 12 năm 2022; Nghị quyết số 15/2022/NQ-HĐND ngày 09 tháng 12 năm 2022. Bên cạnh đó, để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong điều hành phát triển kinh tế - xã hội khi quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt, việc điều chỉnh quy hoạch phát triển GTVT tỉnh giai đoạn 2011-2020, định hướng đến năm 2030 là cần thiết và phù hợp. Do vậy, UBND tỉnh đã trình HĐND tỉnh xem xét, quyết định điều chỉnh Quy hoạch phát triển GTVT tỉnh giai đoạn 2011 - 2020, định hướng đến năm 2030 tại kỳ họp thứ Năm, HĐND tỉnh khóa XIX.
Đến nay các mục tiêu, nhiệm vụ của Nghị quyết HĐND tỉnh giai đoạn 2011 - 2020 đã cơ bản hoàn thành; diện mạo mạng lưới giao thông vận tải tỉnh Phú Thọ đã có nhiều thay đổi, chuyển biến tích cực trên nhiều phương diện.
Về đường bộ: Có khoảng 12.291km đường cao tốc, quốc lộ, đường tỉnh, giao thông đô thị và đường giao thông nông thôn. Trong đó: Có 02 tuyến đường bộ cao tốc đi qua/90,6km (tăng thêm) so với năm 2010. 531km/7 quốc lộ và đường Hồ Chí Minh qua địa bàn tỉnh quy mô kỹ thuật đạt từ cấp V trở lên (QL.70, QL70B, QL.2D), tăng 269km/02 tuyến (QL.2D và QL.70B) so với năm 2010. 786km/54 tuyến đường tỉnh quy mô kỹ thuật đạt từ cấp V trở lên, tăng 20 tuyến/63km so với năm 2010 và đang xây dựng 9 tuyến mới/111km, dự kiến hoàn thành trong năm 2025. Hiện nay cơ bản thông tuyến 51km/53,5km dự án đường giao thông liên vùng kết nối đường Hồ Chí Minh với QL.32C, QL.70B tỉnh Phú Thọ đi tỉnh Yên Bái được quy hoạch là ĐT.315D; 26,6km/40,6km dự án đường Âu Cơ được quy hoạch là ĐT.318C và các tuyến khác đang được các Chủ đầu tư tổ chức thực hiện theo kế hoạch...). 13 cầu lớn qua sông Lô, sông Hồng, sông Đà và sông Chảy; tăng 9 cầu so với năm 2010 (gồm: cầu Hùng Lô, cầu Hoàng Cương trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai; cầu Kim Xuyên, cầu Sông Lô, cầu Ngọc Tháp, cầu Hạc Trì, cầu Văn Lang, cầu Đồng Quang, cầu Vĩnh Phú). 538km đường giao thông đô thị, tăng 320km so với năm 2010 (238km) và luôn được các cấp chính quyền địa phương quan tâm đầu tư sửa chữa, chỉnh trang theo quy hoạch.
Giao thông nông thôn, 100% xã có đường ô tô đến trung tâm xã, với tổng số 10.928,6km đường GTNT trên địa bàn 13 huyện, thị, thành, tăng 1.137,6km so với năm 2010 (9.791km). Công tác phát triển giao thông nông thôn giai đoạn 2021 - 2025 được gắn với các tiêu chí xây dựng nông thôn mới theo chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ tại Nghị Quyết số 72-NQ/TU ngày 15/6/2022 về Chương trình xây dựng nông thôn mới. Đến hết quý II, năm 2024 tỷ lệ đường giao thông nông thôn được cứng hoá đạt 80,6%, tăng 54% so với năm 2010 (26,6%). Vượt mục tiêu 0,6% trước một năm rưỡi so với mục tiêu của Nghị quyết của Tỉnh ủy và HĐND tỉnh.
Cơ sở hạ tầng dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ: Hiện có 12 bến xe khách đạt tiêu chuẩn từ loại 6 đến loại 4 phục vụ hoạt động của 157 tuyến xe khách liên tỉnh và nội tỉnh và 02 tuyến xe buýt nội tỉnh; tăng 02 bến (Lâm Thao, huyện Lâm Thao và Mỹ Lung, huyện Yên Lập) so với năm 2010 (10 bến).
Về đường sắt, duy trì tuyến đường sắt quốc gia Hà Nội - Lào Cai nhằm nâng cao khả năng khai thác, đảm bảo an toàn chạy tàu. Về đường thủy nội địa, đã được Bộ GTVT quan tâm nạo vét, khơi thông đảm bảo giao thông thuỷ cho các phương tiện có tải trọng đến 200 tấn qua lại trên các tuyến sông Lô, sông Hồng, sông Đà; các bến thủy nội địa, bến cảng được cải tạo, nâng cấp, phục vụ nhu cầu vận tải hiện nay.
Mặc dù trong quá trình triển khai thực hiện còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, nhưng với hệ thống hạ tầng giao thông kết nối hiện có, cho thấy, khả năng kết nối liên vùng đã được nâng lên rõ rệt, đi lại giữa các địa phương trong vùng và các trung tâm kinh tế lớn thuận lợi, thời gian được rút ngắn hơn nhiều so với giai đoạn trước. Hiện nay, tỉnh Phú Thọ đã hoàn thành công tác lập, trình thẩm định và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tỉnh Phú Thọ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 tại Quyết định số 1579/QĐ-TTg ngày 05/12/2023, trong đó có Phương án phát triển giao thông vận tải. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để tỉnh Phú Thọ tiếp tục thực hiện công tác phát triển mạng lưới giao thông hoàn chỉnh, hiện đại, kết nối liên tỉnh, liên vùng đáp ứng yêu cầu mới để phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng
Để từng bước hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông, tăng cường kết nối liên thông từ mạng lưới giao thông quốc gia đến hệ thống đường tỉnh, đường đô thị, đường địa phương, kết nối các phương thức vận tải bằng đường bộ, đường sắt và đường thủy nội địa góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương theo các Quy hoạch mạng lưới giao thông quốc gia và Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong thời gian tới cần tiếp tục quan tâm huy động nguồn lực để tiếp tục đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông vận tải của tỉnh, trong đó tập trung một số nội dung sau:
Về đường bộ: Tiếp tục bố trí kinh phí để thực hiện Kế hoạch sửa chữa hệ thống đường tỉnh đến năm 2030 đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Kế hoạch số 4646/KH-UBND ngày 22/11/2023), trong đó xác định nhu cầu cần sửa chữa 337km (trung bình 48km/1 năm).
Tiếp tục thực hiện Quy hoạch tỉnh Phú Thọ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó: Năm 2025 hoàn thành 9 tuyến đường tỉnh mới/111km và tiếp tục đầu tư xây dựng 11 tuyến/300km trong giai đoạn 2026 - 2030 để sớm hoàn thành mục tiêu xây dựng 22 tuyến/411km và xây dựng một số cầu lớn qua sông Hồng, sông Lô, sông Đà và sông Chảy.
Tiếp tục đề xuất với Chính phủ và các bộ, ngành trung ương sớm triển khai các dự án xây dựng đường cao tốc và các quốc lộ theo tiến trình đầu tư theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1454/QĐ-TTg ngày 01/9/2021, như: Đường cao tốc Bắc Nam phía Tây đoạn Phú Thọ - Ba Vì quy mô 4-6 làn xe để thông tuyến từ Hà Giang - Tuyên Quang - Phú Thọ - Hà Nội; cải tạo, nâng cấp QL.32 đoạn Cổ Tiết - Thu Cúc,... và quan tâm hỗ trợ tỉnh Phú Thọ đầu tư một số dự án giao thông kết nối các tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai, cao tốc Bắc Nam phía Tây đến trung tâm thành phố Việt Trì, thị xã Phú Thọ, huyện Lâm Thao, Cẩm Khê, Yên Lập và các khu công nghiệp Phú Hà, Cẩm Khê, Trung Hà,...
Đối với đường sắt, tiếp tục đề xuất với Chính phủ và các bộ, ngành trung ương sớm thực hiện Quy hoạch mạng lưới đường sắt quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1769/QĐ-TTg ngày 19/10/2021, cụ thể: Đối với tuyến đường sắt quốc gia Hà Nội - Lào Cai: Tiếp tục nâng cao vận tốc chạy tàu, xây dựng ga Việt Trì thành ga hỗn hợp có nhánh vào cảng Việt Trì, ga Tiên Kiên là ga hàng hóa có cơ sở hạ tầng kho bãi, phương tiện xếp dỡ hiện đại để thu hút nhiều doanh nghiệp ưu tiên sử dụng vận tải hàng hóa bằng đường sắt, giảm tải cho đường bộ và hiện đại hóa hệ thống đóng mở tại các gác chắn giao cắt với đường bộ đô thị tại đô thị Việt Trì và thị xã Phú Thọ để giảm thời gian chờ tàu, giảm thời gian ùn tắc giao thông trên đường bộ; sớm hoàn thành quy hoạch chi tiết để thực hiện đầu tư tuyến đường sắt mới Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh.
Đường thủy nội địa, tiếp tục quan tâm bố trí kinh phí triến khai nạo vét luồng đường thủy nội địa để đảm bảo về mùa nước trung và mùa nước kiệt, luồng đường thủy nội địa trên tuyến sông Hồng, sông Lô, sông Đà đoạn chảy qua địa phận tỉnh Phú Thọ đạt chuẩn luồng tuyến sông cấp III kỹ thuật theo Quy hoạch kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1829/QĐ-TTg ngày 31/10/2021, đồng thời triển khai các dự án thanh thải chướng ngại vật trên các tuyến sông Hồng, sông Lô, sông Đà.
Có thể nói, quy hoạch phát triển giao thông vận tải nhằm phát triển hệ thống giao thông hoàn thiện, hiện đại sẽ đẩy mạnh thu hút đầu tư; rút ngắn khoảng cách giữa thành thị và nông thôn, giữa miền núi và đồng bằng, tạo sự kết nối vùng, liên vùng nhanh, bền vững. Khi các công trình hoàn thành đưa vào khai thác sẽ là điểm nhấn, sức bật quan trọng trong kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và cả khu vực trong những giai đoạn tiếp theo. Thời gian tới, ngành giao thông vận tải mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm chỉ đạo của tỉnh và các cơ quan liên quan để sớm hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kết cấu hạ tầng giao thông theo Nghị quyết của HĐND tỉnh về quy hoạch phát triển giao thông vận tải giai đoạn 2011 - 2020, định hướng đến năm 2030 và Quy hoạch tỉnh Phú Thọ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Trần Hoài Giang
Giám đốc Sở Giao thông vận tải